İç ve dış piyasalarda son durum

İç ve dış piyasalarda son durum

Biliyorsunuz Trump başkan seçilince, piyasalarda bir dalgalanma olmuştu. O dalgaların etkisi hala geçmiş değil. Trump söylemleri ile Fed söylemleri bazen karşı karşıya geliyor. Trump güçlü dolar istemiyor, FED ise dolaşımda bulunan fazla parayı faizleri yükselterek toplamaya uğraşıyor. FED, Trump’un ne yapacağından hala emin değil. Ama Trump bilhassa mali konularda söz verdiklerini yapmak için harekete geçerse, kendi piyasaları da dahil, tüm piyasalar hareketlenir. Son açıklanan FED tutanakları 1 ay önceki toplantının tutanakları. Piyasalar son açıklamaları güvercin buldu. Aslında çok da güvercin değildi ama piyasalar kendi algılarına göre yorumladılar. Bu yüzden dolar dünya genelinde gevşemeye gitti. Amerikan borsalarında ise, yükselişler yeni zirvelerle devam ediyor. Beklenti büyük. Çünkü vergiler inecek, altyapı yatırımları artacak. Sonuçta büyüme hızlanacak. ABD ekonomisi iyiye gidecek beklentisi bu borsalardaki yükselişi destekler nitelikte. Bir de Yellen güvercinleşirse, kendi piyasaları da dahil tüm piyasalar sakinleşir. Ama söylemleri şahinleşir ve Trump’a ters düşerse, dünya piyasaları tekrar hareketlenir. Sonuçta; Zaman olarak ötelense de, FED dünya dolaşımında bulunan parayı, arttıracağı faizlerle parça parça ülke içine alacağından, her faiz artırımında tüm dünyayı gene çalkantılı günler bekliyor.

 
İÇ PİYASALAR
MB hala yüksek faizle piyasaları fonlamaya kararlı bir şekilde devam ediyor. Gizli ve yüksek faizin bu kadar uzun süreli yüksek kalması, ülke ekonomisi için sakıncalıdır. Fakat doların yükselişini engellemek için MB’nın yapacağı başka bir şey de yok gibi gözüküyor. Bu yüksek faizin ne kadar daha sürdürülebilirliği çok önemli. Çünkü reel ekonomi durma noktasında. TCMB’nin fonlama maliyeti, %10.39 ile 5 yılın zirvesinde. Faizler pratikte % 8.5 ama gerçekte % 11 MB Geçtiğimiz günlerde dinamik faiz politikasına geçiş yaptı. Bu geçişle birlikte piyasayı %10 ile fonlamaya başladı. Buna bağlı olarak da bankalar de kredi faizlerini yükseltti. MB, fonlama faizlerini artırdığı için dolar düşüyor. Faizler yüksek olduğu sürece dolar baskı altında olacaktır. Artı MB geçenlerde 5 milyar dolarlık kur riskini üzerine aldı. Faiz arttırıp müdahale etti. O da yetmedi, döviz ihtiyacı olanlara “ Siz döviz talep etmeyin, ben size döviz sağlayacağım” Dedi. Böylece MB piyasada var olan 5 milyar dolarlık talebi ortadan kaldırmış oldu. Çünkü kısa vadede ihracatçı firmaların alması gereken 4-5 milyar dolar civarında bir döviz vardı.
Faizler ise bu şekilde durur veya kademeli artmaya devam ederse, 2017 büyüme %2’nin altına düşer. Bu da işsizliği tetikler. Biliyorsunuz 2016 3. çeyrek büyümesi çok kötü geldi. Ekonomi 3. çeyrekte % 2 ye yakın daraldı. Buna rağmen bizim MB kuru durdurmak için faizleri artırdı. Ülke ekonomisi dolar ve faiz arasında sıkışırsa, harcamalar azalır, büyüme düşer, işsizlik artar, fabrikalar kapanır, esnaf kepenk kapatır, işçi çıkarmalar çoğalır. Sonuçta 2017 yılı hiç de kolay geçecek gibi durmuyor.